In mei 2007 kreeg ik de mogelijkheid om een reis mee te mogen maken met de Bothniaborg.
Het doel was inspiratie op te doen voor mijn beeldend werk.

“Kusten: de oerplaats waar de elementen aarde en water elkaar ontmoeten”.

(verkocht)

Al enkele jaren houd ik me bezig met het thema “kustfragmenten”, wat dit jaar resulteerde in een tentoonstelling in het Veenkoloniaal Museum in Veendam.
“Kustfragmenten” in de breedste zin van het woord; alles wat zich afspeelt of te vinden en te zien is waar de zee het land raakt.
Tijdens een vakantie vond ik op de Buiten-Hebriden wrakken van kleine houten vissersbootjes, ze lagen tussen gras en zand op kleine strandjes met andere resten, een oud gebladderd roer, touw en stukken metaal. Ik heb van deze “vergane glorie”tekeningen gemaakt.
Een zoektocht naar zeilen om teksten op te drukken, die bestemd waren voor het landelijk thema “Inkeer”, met gedichten van Paul Celan, hebben in de hal van de GasUnie in Groningen gehangen (Paul Celan geb. 1920, in zijn gedichten kiest hij voor radicale oplossingen, weerbarstig breekt hij regels af. De gedachten sprongen zijn associatief)
Mijn mooiste cadeau voor een verjaardag was een wrak, wel in vijf stukken, het staat prachtig op het plein voor mijn atelier.
Maar hoe zou het zijn om echt te varen, de zee op, kijken hoe het voelt om op een brug te staan, de verhalen te horen, alleen maar water en luchten te zien. Uiteindelijk waren mijn voorouders haringvissers en zeilmakers in Vlaardingen, toch een beetje zeemansbloed?
Mijn grootvader gaf me ooit het boekje: “De schriklijke reis van Jan Jansz. Struys” 1668-1673
Nou, dat was zeker “schriklijk” en hij vertelde dat zijn voorvader in Zaandam, Tsaar Peter de Grote het zeilmaken had geleerd.

Wagenborg Shipping gaf me de mogelijkheid om met de Bothniaborg mee te varen. Ik wilde meer weten over sterren schieten, laden en lossen, kaarten bekijken, en schetsen van schepen maken, maar vooral de grote stilte trok me.

De reis:
Het is een geweldige reis geworden.
Op al mijn vragen kreeg ik dusdanige antwoorden, dat ik me steeds meer betrokken voelde bij wat er zou gaan gebeuren op deze reis.
Voor de navigatie dacht ik aan kaarten en weerberichten: ook hier is het de computer die de informatie verstrekt. “Kimverheffing”, ik wist niet wat ik me daarbij moest voorstellen: een luchtspiegeling, een schip op z’n kop hing boven de horizon, een wonderlijke ervaring als je op de brug staande in de verte staat te turen. Ook een belevenis is de luchtvervuiling. Op een zondagmorgen bij helder weer zag ik aan de horizon een gelig drabbig waas. De stuurman legde uit dat dit luchtverontreiniging was, die als een deken boven het water hing.
Voor de reis had ik een sterrenschijf meegenomen, omdat ik zelf een plaats bepaling op zee wilde maken. Dat ging natuurlijk niet. Toen vertelde iemand die mij zag staan met die schijf, wat “sterren schieten” nu eigenlijk inhield.
Een ander aspect aan boord is de discipline. Als beeldend kunstenaar moet ik altijd mijn eigen weg volgen. Dat houdt in, datgene wat je in je eigen werk wilt laten zien, opgebouwd wordt door vakkennis, door ervaring en vooral door je eigen ideeën. Dat vereist een zekere discipline. Aan boord ontdekte ik een andere vorm van discipline, waar iedereen zich aan moet houden. Ik dus ook!

Belevenis:
Die avond met windkracht 9 en een knetterend onweer, die avond was ik echt bang. Ik wilde het totale beeld van het onweer meemaken, dus moest ik mijn bed uit en naar de brug, maar durfde niet en bleef diep weggedoken onder mijn dekbed liggen.
De volgende ochtend was alles weer helder en rustig.
Toch kon ik de ervaring van de vorige avond niet zomaar van me afzetten: de zee doet je beseffen hoe machtig het natuurgeweld is.

De kunst:
Na deze reis ga ik de indrukken die ik heb opgedaan verwerken in schetsen, gemaakt met verschillende inkten. Vervolgens ontstaan uit deze schetsen schilderijen.
Het zullen waarschijnlijk geen scheepsconstructies of esthetische kustfragmenten worden, maar eerder indrukken van de immense grootsheid van water en luchten.

Ik eindig met een citaat van de biologe R.Carson.
“Kusten: de oerplaats waar de elementen aarde en water elkaar ontmoeten”.

Yvonne Struys